اگر خریداران در معامله‌ای که انجام می‌شود دو نفر هستند و چکی که پرداخت می‌شود متعلق به یکی از خریداران است، لازم است خریدار دیگر هم پشت برگه چک را به عنوان ضامن امضا کند و در قرارداد نیز میزان بدهی او مشخص شود.

چک از جمله اسنادی است که امروزه در معاملات از جمله خرید و فروش ملک رواج بسیاری دارد. در اغلب معاملات مسکن حداقل یک برگ چک بین طرف‌های معامله رد و بدل می‌شود. در برخی موارد در معاملات مسکن چک به عنوان مبلغ معامله مورد استفاده قرار می‌گیرد و در اغلب موارد نیز تحت عنوان چک بیعانه، چک ضمانت تنظیم سند و … بین طرفین قرارداد استفاده می‌شود. در این نوشتار به بررسی نحوه صدور چک در معاملات مسکن پرداخته شده است. در ادامه با مجله حقوقی مجله دلتا همراه باشید.

تعریف چک

چک برگه‌ای معتبر و قانونی است که به دارنده چک مهلت بیشتری برای پرداخت مبلغ خریدی که انجام داده می‌دهد. قانون تجارت چک را این گونه تعریف کرده: چک نوشته‌ای است که به موجب آن صادر کننده وجوهی را که نزد بانک دارد، به صورت کلی یا جزیی می‌گیرد یا به دیگری واگذار می‌کند.

نکات مهم صدور یا دریافت چک در معاملات مسکن:

۱. در زمان صدور چک سعی متن چک با دست خط و قلم صادرکننده چک نوشته شود. همچنین برای دریافت چک اشخاص دیگر نیز این مورد باید رعایت شود، به این صورت که تمام متن چک توسط صاحب حساب آن نوشته شود تا ادعای جعل در آن وجود نداشته باشد.

۲. ابتدا متن چک نوشته و بعد امضاء شود و از ثبت امضا و تاریخ، بدون تکمیل متن چک خودداری گردد.

۳. از امضاهای ساده که به راحتی جعل می‌شوند تا حد ممکن استفاده نشود و در زیر امضا نام و نام خانوادگی صادرکننده ذکر شود.

۴. در قسمت “در وجه “که روی چک درج شده است اسم شخص دریافت کننده ذکر و از عبارت حامل استفاده نشود.

۵. به منظور جلوگیری از امکان انتقال چک توسط دارنده به دیگران علاوه برخط زدن حواله کرد یا آورنده، در متن چک عبارت غیر قابل انتقال از طریق پشت نویسی (ظهر نویسی) نیز قید شود. در این صورت دارنده نمی‌تواند چک را به دیگری تسلیم کند.

۶. برای حفظ حقوق فروشنده لازم است کلیه ارقام و عبارات متن چک با خط صادر کننده و امضا آن در جلوی دید وی درج شود.

۷. تاریخ چک با عدد و حروف توسط صادر کننده درج گردد.

۸. با توجه به اینکه یکی از شرایط قانونی لازم چک داشتن تاریخ صدور است، بنابراین توصیه می‌شود چکی که تاریخ در آن قید نشده تحویل گرفته نشود.

۹. اگر خریداران در معامله‌ای که انجام می‌شود دو نفر هستند و چکی که پرداخت می‌شود متعلق به یکی از خریداران است، لازم است خریدار دیگر هم پشت برگه چک را به عنوان ضامن امضا کند و در قرارداد نیز میزان بدهی او مشخص شود.

۱۰. اگر صادرکننده چک زودتر از موعد سررسید چک، به حساب دارنده‌ پول واریز کرده و یا از هر طریق مانند کارت به کارت وجه را به وی انتقال داده و درخواست برگرداندن لاشه چک را داشته باشد، در این صورت دارنده باید قبل از برگرداندن چک به او، ابتدا بررسی کند که پول از حساب چه کسی به حساب وی منتقل شده است. زیرا ممکن است پول را شخص دیگری به حساب واریز کرده و شما به تصور این که وجه معامله را دریافت کرده‌اید، اصل چک را به صاحب آن عودت دهید.

حق انتفاع حق استفاده ‌کردن از مال دیگری یا مالی است که مالک خاص ندارد. فردی که از مال دیگری استفاده می‌کند را منتفع می‌نامند. این حق معمولا به موجب قرارداد به افراد داده می‌شود.

حق انتفاع حق استفاده ‌کردن از مال دیگری یا مالی است که مالک خاص ندارد. این حق معمولا به موجب قرارداد به افراد داده می‌شود. به فردی که از مال دیگری استفاده می‌کند منتفع می‌گویند. در مجله دلتا به بررسی مفهوم و انواع حق انتفاع پرداخته شده است.

حق انتفاع چیست؟

همانطور که اشاره شد حق انتفاع در اثر قرارداد دیگری برای منتفع ایجاد می‌شود. به طور مثال پدر اموال خود را به اعضای خانواده می‌بخشد و حق انتفاع از آن را تا پایان عمر برای خود حفظ می‌کند. بنابراین باید به این نکته توجه داشت که گاهی مالک ممکن است در قبال حق انتفاع مبلغی دریافت یا اینکه به طور مجانی آن را به دیگری واگذار کند.

انواع حق انتفاع

۱. حق عمری ؛

حق انتفاعی است که با توجه به مدت عمر مالک یا شخص منتفع یا شخص دیگری به فرد واگذار می‌شود. به این صورت که اگر حق انتفاع برای مدت عمر مالک باشد با فوت مالک از بین می‌رود و منتفع دیگر نمی‌تواند از آن استفاده کند ولی اگر حق انتفاع به مدت عمر شخص دیگری باشد، فوت مالک تاثیری در حق انتفاع نخواهد داشت. و با فوت متنفع نیر کلاً این حق از بین می‌رود.

۲. حق رقبی ؛

حق انتفاعی که از طرف مالک برای مدت معینی برقرار می‌شود، حق رقبی گفته می‌شود. مثلا مالک می‌گوید حق انتفاع از این مغازه را برای مدت ۲۰ سال به علی واگذار کردم.

۳. حبس مطلق ؛

یکی از انواع حق انتفاع که به طور مطلق و بدون ذکر مدت به فرد منتفع واگذار می‌شود، حق حبس مطلق است. در این نوع از حق انتفاع، مالک هرگاه بخواهد می‌تواند از حق انتفاعی که واگذار کرده است، رجوع کند و انصراف دهد. در هر صورت این حق فقط تا زمان فوت مالک باقی است و بعد از آن از بین می‌رود.
در حق عمری و حق رقبی مالک نمی‌تواند قبل از فوت منتفع در عمری و مدتی که در حق رقبی اعطا کرده است منصرف شود. اما در حبس مطلق مالک می‌تواند هرگاه که بخواهد حق انتفاع را از دیگری سلب کند

۴. حق سکنی ؛

حق انتفاعی که موضوع آن خانه و محل سکونت باشد را حق سکنی نامیده اند. حق سکنی ممکن است برای مدت معین یا به مدت عمر مالک، منتفع یا شخص ثالث و یا به طور مطلق برای منتفع برقرار شود.

نکات مهم در خصوص انواع حق انتفاع

۱. مالی که برای استفاده به منتفع واگذار می‌شود، باید مالی باشد که با استفاده کردن از بین نرود. مثلاً نمی‌توان نسبت به خوراکی حق انتفاع برقرار کرد. زیرا فرد باید بتواند مدتی از مال استفاده کند و مجدداً اصل آن را به مالک برگرداند.

۲. منتفع نباید از مالی که برای استفاده کردن به او واگذار شده، سوءاستفاده کند. به این که نباید استفاده از مال خلاف منظور مالک یا عرف باشد. فقط در این صورت است که حق انتفاع برای منتفع ایجاد می‌شود.

۳. منتفع می‌تواند حق انتفاع خود را به دیگری واگذار کند مگر آنکه مالک او را از این کار منع کرده باشد. به طور مثال علی به عنوان منتفع اصلی می‌تواند خانه ای را که استفاده می‌کرده است برای انتفاع به خواهر خود واگذار کند.

حقوق و تکالیف مالک و منتفع

منتفع و مالک در برابر یکدیگر حقوق و تکالیفی دارند. که در زیر به آن ها اشاره شده است.

۱. منتفع نباید از مالی که برای استفاده کردن به او واگذار شده، سوءاستفاده کند. به این که نباید استفاده از مال خلاف منظور مالک یا عرف باشد. به طور مثال با اتومبیلی که برای سواری به منتفع سپرده شده، نمی‌تواند برای بارکشی  از آن استفاده کند.

۲. منتفع باید از از مال محافظت کند و اگر بر اثر عدم مواظبت وی، مال از بین برود یا معیوب شود، منتفع مسئول خسارت های مالک خواهد بود. اما اگر منتفع در از بین رفتن مال مقصر نباشد، مسئولیتی نخواهد داشت.

۳. کلیه هزینه‌ های مربوط به استفاده کردن از مال بر عهده‌ منتفع است. به طور مثال رنگ‌آمیزی و تزئینات … خانه ای که مالک به منتفع داده که از آن استفاده کند بر عهده منتفع است.
۴. مالک نمی‌تواند مانع تصرفات منتفع شود. مثلا در مدتی که منتفع حق انتفاع دارد، مالک نباید مال را اجاره دهد.

۵. کلیه‌ هزینه های لازم و ضروری برای حفظ مال بر عهده‌ مالک است؛ مانند هزینه تعمیر سقف اتاق‌ ها و یا جلوگیری از ریزش دیوارها.

انواع حق انتفاع در چه مواردی از بین می‌رود؟

۱. مال موضوع حق از بین برود. مثلا ماشینی که برای سواری به علی سپرده شده آتش بگیرد.
۲. منتفع از حقی که به او داده شده است صرف نظر کند. مثلا علی بگوید که من دیگر نمی‌خواهم از ماشین استفاده کنم.
۳- اگر مالی در اثر ملی شدن از ملکیت خصوصی مالک خارج شود. مثلا بخشی از جنگل که ملک علی بوده است، ملکیتش با قانون به دولت واگذار شود.
۴- در مواردی که مالک در قرارداد انتفاع برای خود حق فسخ پیش‌بینی کرده باشد. مثلا علی در قرارداد پیش‌بینی کرده است که تا ۷ ماه حق فسخ حق انتفاع را خواهد داشت.
۵- اگر ملکیت مال به شخص منتفع واگذار شود. مثلا مالکیت ماشینی که قبلا برای انتفاع به علی واگذار شده بود اکنون به خود وی منتقل شود.
۶- در حق انتفاع عمری شخص مورد نظر در قرارداد انتفاع فوت کند. در چنی مواردی، فوت مالک، منتفع و یا هر شخص دیگری در صورتی که در قرارداد انتفاع پیش بینی شده باشد، می‌تواند باعث از بین رفتن حق انتفاع شود.
۷- در حق انتفاع رقبی مدت مشخص شده سپری شود. مثلا حق استفاده کردن از کتابی دو هفته باشد و این دو هفته سپری شده باشد.
۸- مالک در حبس مطلق از حقی که به منتفع داده است رجوع کند و منصرف شود.
شایان ذکر است که با پایان یافتن حق انتفاع، منتفع باید مال را به مالک برگرداند و پس از این مالک حق انتفاع کامل از ملک خود را دارد و منتفع دیگر حقی در ملک او نخواهد داشت.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ...

ساعات کار کارمندان دولت 44 ساعت در هفته است و تنظیم و ترتیب ساعات کار ادارات با پیشنهاد سازمان مدیریت و تصویب هیات وزیران تعیین می‌شود و تغییر ساعت کار کارمندان در موارد ضروری با رعایت سقف مذکور با سازمان مدیریت و برنامه ریزی است.

تعیین ساعت کار کارکنان دولت یکی از موضوعاتی است که برای خیلی از مردم به خصوص کارمندان ایجاد سؤال کرده است. دولت عهده دار تعیین و تنظیم ساعات کار کارمندان است و مصالح و نظم عمومی جامعه ایجاب می‌کند که ساعت کار برای عموم تعیین و به شکل مناسب اطلاع رسانی شود. در ادامه با مجله دلتا همراه باشید.

ساعت کار طبق قانون کار

مطابق ماده ۸۷ قانون مدیریت خدمات کشوری ساعات کار کارمندان دولت ۴۴ ساعت در هفته است و تنظیم و ترتیب ساعات کار ادارات با پیشنهاد سازمان مدیریت و تصویب هیات وزیران تعیین می‌شود و تغییر ساعت کار کارمندان در موارد ضروری با رعایت سقف مذکور با سازمان مدیریت است. شایان ذکر است که در سال ۱۳۹۰ دولت براساس قانون برای کنترل منابع آلوده کننده هوا اقدام به کنترل تردد وسایل نقلیه و به تبع آن کاهش ساعات کار ادارات شهر تهران کرده است. بنابراین اصل براین است که فقط در شرایط خاص نظیر آلودگی هوا و تغییرات جوی دولت می‌تواند ساعت های کاری را برای مقطع زمانی مشخص به صورت موقت کم و زیاد کند و با بازگشت شرایط جوی به حالت عادی ساعت های کاری نیز باید به همان میزان که در قانون آمده برگردانده شود.

نقش دولت در تعیین ساعت کار کارکنان چیست؟

کارمندان می‌توانند با موافقت دستگاه های اجرایی، ساعات کار خود را تا یک چهارم ساعت کار روزانه یعنی حداکثر ۱۱ ساعت کاهش دهند و میزان حقوق و مزایا و نحوه محاسبه سوابق خدمت این قبیل کارمندان متناسب با ساعات کار آنان تعیین خواهد شد. همچنین طبق قانون، دستگاه های اجرایی می‌توانند در موارد خاص با موافقت هیات وزیران و رعایت سقف ساعات کار با توجه به شرایط جغرافیایی و منطقه ای و فصلی ساعات کار خود را به ترتیب دیگری تنظیم کنند.

علاوه بر آن کلیه دستگاه های اجرایی استانی موظفند ساعات کار خود را در ۶ روز هفته تنظیم کنند. شایان ذکر است که هر یک از دولت ها بر اساس مصالح و با توجه به شرایط ساعات کار کارکنان خود را تنظیم می‌کنند. با وجود این باید این تغییرات با رعایت سقف ساعات کار و مقتضیات اجتماعی باشد. به عنوان مثال دولت قبل به دلیل بحث آلودگی هوا در مقطعی ساعات کار کارکنان را تغییر داد. بنابراین اقدام دولت به تعیین ساعات کار منطبق با اختیارات و ضوابط قانونی است اما نکته ای که وجود دارد این اختیار برای تهران به صورت مستقیم توسط هیات دولت به اجرا گذاشته می‌شود و در استان ها این اختیار به استانداری ها داده شده است.

مطابق قانون مدیریت خدمات کشوری هر یک از دستگاه های اجرایی می‌توانند در موارد خاص با موفقیت هیأت وزیران و رعایت سقف ساعات کار با توجه به شرایط مختلف، ساعات کار خود را به گونه ای دیگر تنظیم کنند و این امر تأثیری در اختیارات مربوطه ندارد. بنابراین مهم ترین اصل در چنین مواردی ارائه خدمات عمومی به افراد و تعطیل نشدن این گونه خدمات است.

آیا دورکاری هم شامل ساعت کار می‌شود؟

طبق قانون مدیریت خدمات کشوری ۴۴ ساعت کار در هفته به مفهوم الزام به حضور فیزیکی کارکنان ادارات در محل کار نیست بلکه دورکاری را نیز شامل می‌شود. همچنین بروز مشکلاتی مانند ترافیک و آلودگی هوا از علل و دلایل کاهش ساعات کار در تهران بوده است در نهایت دیوان عدالت اداری در رای خود اقدام دولت را در کاهش ساعات اداری قانونی اعلام کرده است.

نکات حقوقی مهم در مورد ساعت کار کارکنان

۱. هرگونه تغییر در ساعات اداری باید با توجه به اختیارات قانونی انجام شود.

۲. مسئولیت تعیین ساعات کار کارمندان، هیات وزیران یا مراجع مورد نظر این نهاد است

۳. در بخش کارگری مقررات تعیین ساعات کار، طبق مقررات کارگاه های بخش خصوصی یا همان کارگاه ها است.
۴.دولت ها علاوه بر تعیین ساعات کار می‌توانند برای مباحث آلودگی هوا یا موارد دیگری ساعات کار را کاهش یا افزایش دهند.

۵. هر یک از افراد حقیقی و حقوقی و از جمله قضات دادگاه ها می‌توانند ضمن مراجعه به دیوان عدالت اداری نسبت به تعیین ساعات کار درخواست رسیدگی کنند.

مطالب بیشتر در مجله حقوقی دلتا ...

آتش سوزی یکی از حوادثی است که ممکن است هر لحظه رخ بدهد بنابراین بیمه کردن ساختمان در برابر آتش سوزی از مهم‌ ترین وظایف مدیر ساختمان است. مدیر ساختمان باید بر اساس متراژ هر واحد سهم هر واحد را در بیمه آتش سوزی مشخص کرده و ساختمان را در برابر این حادثه بیمه کند.

مدیر ساختمان توسط هیئت مدیره انتخاب شده و وظایف خود را به انجام می‌رساند. او شخص مورد اعتماد و منتخب ساکنان ساختمان است. در این نوشتار وظایف و اختیارات مدیر ساختمان بر اساس قانون تملک آپارتمان ها بررسی شده است. با مجله دلتا همراه باشید.

حقوق و مزایای مدیر ساختمان

• اگر مدیر ساختمان خارج از ساکنین باشد باید طبق قرارداد حق الزحمه دریافت کند و این قرارداد طبق قوانین کار کشور است. در این صورت هیئت مدیره ساختمان در نقش کارفرما و مدیر در نقش کارگر است و حداقل حقوق پایه وزارت کار + بیمه و مزایا و.. دریافت می‌کند.
• اگر مدیر ساختمان از داخل ساکنین باشد و قرارداد کار مانند یک شخص خارج از ساختمان که در فوق اشاره شد داشته باشد دارای حقوق و مزایا طبق قرارداد منعقده و تابع قوانین کار است.
• اگر مدیر ساختمان مستقیم از طرف ساکنین انتخاب شود و هیچ گونه قراردادی منوط به مزد و مزایا بین ایشان تنظیم نشود و فقط صورتجلسه انتخاب مدیر تهیه شود مدیر ساختمان به طور قانونی مجاز به برداشت هیچ گونه مبلغی  تحت هیچ عنوانی نیست. ولی بین ساکنین ساختمان عرف شده است که مدیر ساختمان در ساختمان های کم واحد فقط می‌تواند حق شارژ ثابت پرداخت نکند. شایان ذکر است که اگر در صورتجلسه ساختمان حق الزحمه قید شده باشد و پایین تر از حداقل حقوق وزارت کار باشد، این اشاره به معنای قرارداد کار نیست و از قوانین کار پیروی نمی‌کند. بنابراین مدیر، به عنوان مسئول ساختمان شناخته می‌شود و کماکان در مقابل خطرات و حوادث در ساختمان  مسئول است.

وظایف مدیر ساختمان

۱.محاسبه مقدار شارژ ماهانه هر واحد؛

مدیر یا مدیران ساختمان باید شارژ ماهانه هر واحد را محاسبه کرده و از مالکین درخواست کنند تا شارژ را در اولین فرصت پرداخت کنند. مقدار شارژ ماهانه هر واحد با روش‌ های مختلفی مانند محاسبه بر اساس نفرات، متراژ واحد، شارژ ثابت و شارژ متغیر محاسبه می‌شود و یا می‌تواند با ترکیبی از این روش ها شارژ ماهانه هر واحد را محاسبه و دریافت کند.

۲.رسیدگی به اعتراض ساکنین؛

در صورتی که هر یک از ساکنین نسبت به روش اجرایی مدیر یا هیئت مدیره اعتراضی داشته باشد می‌تواند به مدیر مراجعه کند و مدیر موظف است که به اعتراضات او توجه کرده و او را نسبت به روش اجرایی خود قانع کند. برای مثال یکی از قوانین ساختمان، دریافت شارژ ماهانه از ساکنین است. فرقی نمی‌کند ساکنان به طور دائم در ساختمان حضور داشته باشند یا حضور نداشته باشند. اما ممکن است که یکی از مالکان نسبت به این قانون معترض باشد که چرا در صورت عدم حضور در منزل همچنان باید شارژ ماهانه را پرداخت کند. در این موارد مدیر موظف است که به اعتراض مالک رسیدگی کند و در صورت صلاحدید وضعیت، باید شارژ ماهانه خدمات عمومی ساختمان را از او دریافت کند.

۳.بیمه کردن ساختمان در برابر آتش سوزی؛

آتش سوزی یکی از حوادثی است که ممکن است هر لحظه رخ بدهد بنابراین بیمه کردن ساختمان در برابر آتش سوزی از مهم‌ ترین وظایف مدیر ساختمان است. مدیر ساختمان باید بر اساس متراژ هر واحد سهم هر واحد را در بیمه آتش سوزی مشخص کرده و ساختمان را در برابر این حادثه بیمه کند. در صورت بروز آتش سوزی در یک ساختمان بیمه نشده، مدیر ساختمان موظف به پرداخت خسارت به مالکین و ساکنین ساختمان است.

۴.اطلاع رسانی تصمیمات صورت جلسات به افراد غایب در جلسه؛

مدیر ساختمان موظف به ارسال فکس یا ایمیل و … به ساکنین و مالکین ساختمانی است تا در زمان و مکان مشخص شده در جلسه حضور داشته باشند ولی برخی از ساکنان و مالکان ممکن است که بنا به دلایلی در جلسه حضور پیدا نکنند. و چون همه ساکنان و مالکان باید از تصمیمات مجمع عمومی آگاه شوند بنابراین مدیر یا مدیران باید تصمیمات مجمع عمومی را به افراد غایب در جلسه اطلاع رسانی کند. مدیر موظف است که حداکثر ۱۰ روز بعد از جلسه، تصمیمات گرفته شده را به اعضایی که در جلسه حضور نداشتند اطلاع رسانی کند.

۵.ارائه رسید تسویه حساب هزینه‌ های ساختمان؛

زمانی که مالکی قصد انتقال واحد ساختمانی خود را داشته باشد، باید کلیه اسناد تسویه هزینه‌ های ساختمانی را به دفترخانه اسناد رسمی تسلیم کند. و این اسناد باید به تایید و امضای مدیر ساختمان نیز رسیده باشد. فقط در این صورت اسناد معتبر بوده و صحت دارند.

اختیارات مدیر ساختمان در صورت عدم پرداخت شارژ

در صورتی که مالکی حق شارژ ساختمان را پرداخت نکرده باشد، مدیر ساختمان موظف است به او ابلاغیه‌ ای ارسال کند و وی را نسبت به بدهکاری خود مطلع کند. اظهار نامه باید در فرم‌ های مخصوص دادگاهی و در سه نسخه تهیه و در دبیرخانه دادگاه به ثبت برسد و مامور دادگاه ابلاغیه را به مالک بدهکار ابلاغ کند. بنابراین اطلاع رسانی بدهی مالک از طریق نامه یا معرفی او به سایرین در برد ساختمان اعتبار قانونی ندارد و در دادگاه قابل استناد نیست. در این موارد  مالک بدهکار موظف است که در مدت ۱۰ روز بعد از دریافت اظهارنامه، بدهی خود را پرداخت کند. در صورتی که مالک بدهکار بدهی خود را در مدت مذکور پرداخت نکند، مدیر می‌تواند خدمات تاسیساتی مربوط به واحد بدهکار را قطع کند. به طور مثال می‌تواند آب، برق و گاز واحد بدهکار را قطع کند تا وی مبلغ بدهی خود را به مدیر ساختمان پرداخت کند. البته لازم به ذکر است که مدیر ابتدا باید اظهارنامه را ابلاغ کند و در صورت عدم توجه مالک، خدمات تاسیساتی واحد او را قطع کند، زیرا در غیر این صورت مالک می‌تواند نسبت به وضع پیش آمده معترض باشد.

با اینکه قوانین و مقررات کشورهای مختلف در خصوص اعتبار گذرنامه متفاوت است، اما گذرنامه ها معمولا باید حداقل 6 یا 7 ماه اعتبار داشته باشند. در واقع قوانین کشورها در این خصوص متفاوت است و افراد برای سفر به خارج از کشور ملزم به رعایت این قوانین هستند.

گذرنامه یا پاسپورت یکی از مهم ترین مدارک هویتی رسمی افراد است که هر کشوری برای شهروندان خود صادر می‌کند. در واقع گذرنامه برای ورود به کشورهای دیگر لازم است. در تمام پاسپورت ها در کل دنیا قوانین و مقررات یکسان است. به طور مثال مشخصاتی مانند نام و نام خانوادگی، تاریخ تولد، محل تولد، جنسیت، تاریخ پاسپورت، شماره پاسپورت و تاریخ انقضا در همه آن ها ذکر می‌شود. در مجله دلتا به بررسی نکاتی درباره گذرنامه پرداخته شده که دانستن آن ها مفید و کاربردی خواهد بود.

حداقل اعتبار گذرنامه برای ورود به کشور

یکی از سوالاتی که گاهی پرسیده می‌شود این است که چرا باید گذرنامه اعتبار داشته باشد؟ یا چرا مانند شناسنامه مدت اعتبار آن برای تمام عمر نیست؟ در زیر مهم ترین دلایل دائمی نبودن اعتبار گذرنامه توضیح داده شده است:

1. عکس روی گذرنامه باید شبیه زمان حال افراد باشد زیرا به دلیل گذر زمان و افزایش سن، چهره افراد تغییر می‌کند بنابراین باید عکس روی پاسپورت عوض شود.
2. ممکن است پاسپورت افراد در زمان کودکی روی پاسپورت مادر یا پدر آن ها وجود داشته باشد، ولی در بزرگسالی لازم است که پاسپورت مخصوص به خود را داشته باشند.
3. زمانی که وضعیت تاهل اشخاص تغییر می‌کند، این تغییرات باید در پاسپورت ذکر شود.
4. وقتی کسی به خارج از کشور سفر می‌کند، در صفحات گذرنامه وی مهر خروج و ورود خورده می‌شود. و این امر به مرور زمان باعث می‌شود که صفحات تمام شوند و به همین دلیل پاسپورت جدید لازم می‌شود.

تمدید پاسپورت

با اینکه قوانین و مقررات کشورهای مختلف در مورد اعتبار گذرنامه متفاوت است، اما گذرنامه ها معمولا باید حداقل ۶ یا ۷ ماه اعتبار داشته باشند. در هر حال همانطور که ذکر شد قوانین کشورها در این خصوص متفاوت است و افراد برای سفر به خارج از کشور ملزم به رعایت این قوانین هستند. پس بهتر است افراد پیش از اقدام به خرید بلیط، ابتدا از اعتبار گذرنامه‌ خود مطمئن شوند. مدارک لازم برای تمدید گذرنامه در خارج از کشور عبارتند از:

• تکمیل فرم صدور گذرنامه
• ارائه اصل گذرنامه فعلی
• فتوکپی صفحه‌ های دو، سه و نیز صفحه دارای آخرین مهر خروج
• ارائه اصل شناسنامه جمهوری اسلامی ایران و یک سری فتوکپی از کلیه صفحات (شناسنامه افراد بالای ۱۵ سال باید عکس‌دار باشد.)
• عکس بیومتریک

مراحل دریافت گذرنامه موقت

افراد برای دریافت گذرنامه موقت باید به پلیس + ۱۰ مراجعه کنند و گواهی مربوط به تقاضای خود را ارائه دهند و مبلغی به عنوان وثیقه بگذارند. به عنوان مثال دانشجویان می‌توانند با ارائه مدرک اشتغال به تحصیل، برای مدت زمانی که در سفر هستند، پاسپورت موقت دریافت کنند. اگر شخص دانشجو نباشد و یا گواهی مبنی بر اینکه از نظر قانونی مجاز به خروج از کشور و سفر است، نداشته باشد نمی‌تواند از پاسپورت موقت استفاده کند.

رضایتنامه برای خروج همسر و فرزند از ایران

فرزندان زیر ۱۸ سال و زنانی که قصد دارند گذرنامه جداگانه دریافت کنند، برای خروج از ایران نیاز به رضایتنامه پدر یا شوهر خود را دارند. برای این کار باید مدارکی از جمله اصل گذرنامه با امضای پدر، اصل شناسنامه یا گذرنامه همسر و قبض پرداخت هزینه آن را در اختیار داشته باشند. زمانی که این مدارک تکمیل شد، این افراد می‌توانند با گذرنامه صادر شده هر زمان که بخواهند از کشور خارج شوند.

ممنوع الخروج بودن

یکی از اقداماتی که افراد قبل از تهیه گذرنامه باید از آن آگاهی پیدا کنند موضوع ممنوع الخروجی است. افراد در شرایطی  مانند داشتن بدهی، متهم شدن به جرم و … ممکن است که از کشور ممنوع الخروج شوند. به همین دلیل زمانی که شخصی تصمیم به سفر و خروج از کشور می‌گیرد اولین اقدام این است که بداند ممنوع الخروج است یا خیر.

اعاده در لغت به معنای باز گرداندن است و اعاده حیثیت، یعنی باز گرداندن وضعیت و حالت افرادی که به دلیل مطرح کردن شکایت واهی و خلاف حقیقتی که نسبت به آن ‌ها رخ داده و باعث شده موقعیت اجتماعی و حیثیت آن ‌ها در جامعه پایین بیاید یا از بین برود، به حالت سابق خود برگردد.

گاهی افراد به دلایل مختلف و با طرح ادعای واهی و با سوء نیت نسبت به افراد دیگر اقدام به طرح شکایت می‌کنند و با تهمت و افترا علیه دیگران حیثیت و آبروی اشخاص را زیر سوال می‌برند. به گزارش مجله دلتا در چنین مواردی افرادی که مورد تهمت و افترا قرار گرفته اند می‌توانند ادعای شرف کنند که در واقع همان اعاده حیثیت است که قانونگذار بیان کرده است.

اعاده حیثیت چیست؟

اعاده در لغت به معنای باز گرداندن است و اعاده حیثیت، یعنی باز گرداندن وضعیت و حالت افرادی که به دلیل مطرح کردن شکایت واهی و خلاف حقیقتی که نسبت به آن ‌ها رخ داده و باعث شده موقعیت اجتماعی و حیثیت آن ‌ها در جامعه پایین بیاید یا از بین برود، به حالت سابق خود برگردد. زیرا علاوه بر اینکه جان و اموال مردم مورد حمایت قانونگذار قرار گرفته است، حیثیت و آبروی آن ‌ها نیز در نظر قانونگذار مورد حمایت است، و به همین دلیل تعرض و تعدی به آن موجب برخورد قانونی است؛ بنابراین فردی که در اثر تهمت دروغین و ادعای خلاف واقع دیگری آبروی خود را از دست بدهد، تلاش می‌کند تا در افکار عمومی یا در جمع خاصی این آبرو مجدداً احیا شود و با اثبات بی گناهی خود، موقعیت اجتماعی خود را تا حد امکان به حالت قبل برگرداند.

نحوه طرح شکایت اعاده حیثیت

اعاده حیثیت مربوط به باز گرداندن اعتبار معنوی اشخاص است که از طریق اقدام به تعقیب کیفری شخص مفتری (شخصی است که با مطرح کردن شکایت غیر واقعی باعث هتک حیثیت و از بین رفتن آبروی دیگری شده است) حاصل می‌شود. به عنوان مثال فردی به همسایه خود اتهام سرقت از منزل می‌زند، ولی بعد از رسیدگی قضایی معلوم می‌شود همسایه بی گناه است و سارق شخص دیگری است. در چنین شرایطی همسایه بعد از اثبات بی گناهی خود می‌تواند مطابق ماده قانون، تحت عنوان مفتری شخص شاکی را تعقیب کند. در بیشتر موارد در این خصوص شخص با طرح شکایت افترا در دادسرا تقاضای تحقیق، تعقیب و محکومیت مفتری را می‌کند. در پی شکایت همسایه، مفتری (افترا زننده) به دادگاه احضار شده و چنانچه دفاعی داشته باشد بیان می‌کند، و در نهایت در صورتی که شاکی (زیان دیده) بتواند سوء نیت مفتری را اثبات کند، قرار مجرمیت و بعد از آن کیفر خواست صادر و پرونده برای رسیدگی به اتهام، به دادگاه جزائی ارسال می‌شود.

مجازات مفتری (افترا زننده) در قانون

با اثبات سوء نیت شاکی و مشخص شدن این امر که افترا زننده، قصد ضرر رساندن به دیگری را داشته است، جرم افترا محقق شده و مفتری به مجازات آن که یک ماه تا یک سال حبس و تا ۷۴ ضربه شلاق یا یکی از آن‌ ها حسب مورد و با توجه به موضوع پرونده، محکوم خواهد شد.

باید توجه داشت که صرف این که فردی علیه دیگری اقدام به طرح شکایت کیفری کند، موجب نمی‌شود تا در صورت عدم پیروزی در دعوا، طرف مقابل بتواند وی را به عنوان مفتری تحت تعقیب قرار دهد؛ زیرا در این صورت باید بعد از هر شکایت کیفری که منجر به نتیجه نشود، منتظر طرح شکایت افترا باشیم. بنابراین صرفا فردی را می‌توان به جرم مفتری تحت تعقیب قرار داد که وی با سوء نیت و به قصد هتک حرمت و شخصیت دیگری امری را که جرم محسوب می‌شود  به وی نسبت داده باشد.